Krakau stad
Wat een mooie stad is Krakau. Het heeft mij zo positief verrast, ik wil het bij deze iedereen aanraden. Overal waar je kijkt zijn mooie oude gebouwen, er zijn veel kerken en die zijn van binnen vaak nog mooier dan ze van buiten al zijn. De meeste kerken hebben heel veel goud en een enkele kerk is juist helemaal met hout versiert. De mensen in Krakau zijn over het algemeen heel vriendelijk en behulpzaam. En in het oude Joodse centrum zijn allemaal restaurants om het plein heen waar je heerlijk kunt eten. Het eten is overigens heel goed te betalen en meestal krijg je behoorlijk grote porties.
Vlak bij de Joodse wijk heb je ook nog een Absint bar. Daar hebben we allerlei smaken uitgeprobeerd. Eerst dacht ik nog, hoe kan dat lekker zijn met zoveel alcohol erin, maar het smaakte echt goed. Er zijn twee rituelen. De originele is met water wat ze op een suikerklontje druppelen boven je glas Absint. Bij de andere schenken ze eerst de Absint over het suikerklontje heen en steken dit daarna aan. De gekarameliseerde suiker wordt vervolgens door de Absint geroerd. Dit suikerklontje is natuurlijk minstens de helft van de reden dat het goed smaakt, maar dat mag de pret niet drukken. We gaan er niet van hallucineren maar we hebben een leuke avond in een ontzettend oud maar gezellig kroegje.
Fabriek van Schindler
Deze ligt ongeveer 1,5km buiten de stad. Op de heen weg zijn we met een soort tour taxi gegaan en terug zijn we gaan lopen. Aan het begin van de tour kan je een film bekijken. Deze duurt 35 minuten en hierin vertellen een aantal medewerkers hun verhaal. Hoeveel ze betaald kregen, wat de werkzaamheden waren, hoe het leven was in de fabriek en hoe Schindler de Duitsers op een redelijke afstand kon houden. Deze mensen spreken van geluk dat ze hier mochten werken. De medewerkers kregen een speciale kaart waarop stond dat ze niet mochten worden opgepakt omdat ze in de fabriek nodig waren. Tijdens de tour door het museum kan je zelf ook zo’n kaart stempelen en als aandenken mee naar huis nemen. De medewerkers van Schindler kregen onderdak en drie maaltijden per dag. Ze kregen zelfs betaald voor het werk wat ze deden. Als de Duitsers een controle hielden dan waren er vaste plekken voor de Joden om zich te verbergen. Daarnaast mochten de Duitse toezichthouders niet in de barakken komen waar de werknemers sliepen. Ze hadden echt een plek om zich veilig te voelen. Één werknemer verteld dat hij op straat is opgepakt, ondanks zijn kaart met het bevel om hem niet mee te nemen. Schindler heeft hem na drie dagen persoonlijk uit het kamp gered. Uiteindelijk heeft Schindler door de jaren heen met zijn kamp en fabriek ruim duizend mensenlevens gered. Een aantal muren in de fabriek hangen vol met foto’s van deze – zo omschrijven zij dit zelf in de film – gelukkigen overlevenden.
De fabriek is vlak voor het eind van de oorlog helemaal leeg gehaald. Er is dan ook niks meer te zien van de oorspronkelijke staat. In het museum zie je wel een kantoor en een aantal van de potten en pannen die destijds zijn gemaakt. Maar een werkelijke indeling is er niet. De expositie gaat veelal over de oorlog in Krakau en de kampen waar mensen heen werden gebracht die niet in de fabriek terecht konden. Ik had wellicht een ander beeld van het bezoek aan de fabriek. Het idee dat er meer gereconstrueerd zou worden over hoe de fabriek destijds was in plaats van een algemeen beeld over de oorlog in Krakau en omgeving. Toch is het de moeite waard en zeker als je de film aan het begin helemaal kijkt, geeft dat een goed idee van hoe het er destijds aan toe ging.